Ticaret Borsası
l Ticaret Borsası
|
Ticaret Borsası Görev Tanımı
Ticaret Borsaları, 5174 sayılı Kanunda yazılı esaslar çerçevesinde Borsaya dahil maddelerin alım – satımı ve Borsada oluşan fiyatlarının tespit, tescil ve ilanı işleriyle meşgul olmak üzere kurulan kamu tüzel kişiliğine sahip kurumlardır.
Ticaret Borsaları, bulundukları yerlerde üretimi, tüketimi ve pazarlaması yeterli kapasitede olan, bu sebeple Borsaya kota edilmiş olan maddelerin alım – satımının, fiyatlarının serbest rekabet düzeni içinde tespit ve ilanı işleriyle meşgul olan organize pazarlar olduğundan, Ticaret Borsalarının varlığı bir anlamda maddeye bağlı olmaktadır. Bu özelliği ile Ticaret Borsaları serbest piyasa ekonomisi sisteminin önemli bir unsuru olmaktadır. Görevleri a) Borsaya dahil maddelerin, borsada alım satımını tanzim ve tescil etmek, b) Borsaya dahil maddelerin borsada oluşan her günkü fiyatlarını usulü dairesinde, tespit ve ilan etmek, c) Alıcı ve satıcının, teslim ve teslim alma ile ödeme bakımından yükümlülüklerini, muamelelerin tasfiye şartlarını, fiyatlar üzerinde etkili şartları ve ihtilaf doğduğunda ihtiyari tahkim usullerini gösteren ve Birliğin onayıyla yürürlüğe girecek genel düzenlemeler yapmak, d) Yurt içi ve yurt dışı borsa ve piyasaları takip ederek fiyat haberleşmesi yapmak, elektronik ticaret ve Internet ağları konusunda üyelerine yol göstermek, e) 51 inci maddedeki belgeleri düzenlemek ve onaylamak, f) Borsaya dahil maddelerin tiplerini ve vasıflarını tespit etmek üzere laboratuar ve teknik bürolar kurmak veya kurulmuşlara iştirak etmek, g) Bölgeleri içindeki borsaya ilişkin örf, adet ve teamülleri tespit etmek, Bakanlığın onayına sunmak ve ilan etmek, h) Borsa faaliyetlerine ait konularda ilgili resmi makamlara teklif, dilek ve başvurularda bulunmak; üyelerinin tamamı veya bir kesiminin menfaati olduğu takdirde bu üyeleri adına veya kendi adına dava açmak, ı) Rekabeti bozucu etkileri olabilecek anlaşma, karar ve uyumlu eylem niteliğindeki uygulamaları izlemek ve tespiti halinde ilgili makamlara bildirmek, j) Mevzuatla Bakanlıklara veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarına verilen işlerin, bu Kanunda belirtilen kuruluş amaçları ve görev alanı çerçevesinde borsalara tevdii halinde bu işleri yürütmek, k) Üyelerinin ihtiyacı olan belgeleri vermek ve bunlara ilişkin gerekli hizmetleri yapmak, l) Yurt içi fuarlar konusunda yapılacak müracaatları değerlendirip Birliğe teklifte bulunmak m) Sair mevzuatın verdiği görevlerle, ilgili kanunlar çerçevesinde Birlik ve Bakanlıkça verilecek görevleri yapmak. “Ticaret Borsaları, “standardize edilmiş veya tiplere ayrılmış ya da numuneyle malın tümünün temsil edildiği; üretimi, tüketimi veya ithal, ihraç ve dağıtımı büyük miktarda yapılan; dayanıklı ve stoklamaya elverişli bulunan, arz ve talebi değişken olan, alım-satımı serbest rekabet şartları içinde ve önceden belirlenmiş asgari miktarlar üzerinden toptan yapıldığı organize edilmiş tarımsal ürün piyasalarıdır.” Ülkemizde ilk ticaret borsası 1892 yılında İzmir’de kurulmuştur. Bugün ülkemizde ticaret borsalarının sayısı 113’e ulaşmıştır. 2011 yılında borsalarda 115,03 Milyar TL’lik işlem yapılmıştır. Alıcı ile satıcıyı karşı karşıya getirmeyi amaçlayan ticaret borsacılığı fiyatların serbest rekabet ortamında oluşmasını sağlamaktadır. Özellikle ürün ve ihtisas borsacılığı ile vadeli işlemler borsaları, global ekonomide vazgeçilmez hale gelmiştir. |
